'Bireylerin kendi iş hacimlerini kendilerinin yönettiği bir dünyaya gideceğiz gibi duruyor'

Paymes CEO’su Sabrican Zaim, fintech dünyasına giriş hikayesini, teknolojinin sosyal ticarette kullanımını ve geleceğini, Erdal Kaplanseren’le Ekonomi Panorama’da anlattı.

Girişimcilik hayatına nasıl başladığını aktaran Zaim, öte andan güncel faaliyetlerinden de bahsetti:

“Kendimi teknoloji girişimcisi olarak tanımlıyorum. Paymes, ticarileşen dördüncü girişimim. Kurumsal hayatım pek olmadı. Çok uzun süre boyunca girişimler ortaya attım. 2014’ten bu yana fintech alanında, şu anki alana yakın benzer projelerde çalışır haldeyim. Yönetim ve bilişim sistemlerinden mezunum. 34 yaşındayım. İnternetten ilk para kazandığımda 15 yaşındaydım. Şu anda hali hazırda Paymes’in çıkışını gerçekleştirdik. PayTabs isimli bir firma tarafından satın alındı. Şu an Paymes’in kurucu ortağıyım. Kuruculuk biliyorsunuz alınamayan bir titr. Aynı zamanda Paymes CEO’suyum. Bunun yanında bir finansal teknoloji start-upları için Fintech Factor adlı bir hızlandırma programı var. Orada partnerlik yapıyorum. Geri verme kültürüne inanan kişilerdenim. Piyasanın içinde destek olabileceğimiz, yolculuğuna katkı sağlayabileceğimiz insanlar için de bir şeyler yapma niyetindeyiz. Bunun haricinde de Türkiye ve Azerbaycan’da üç fintech girişiminde küçük yatırımlarım bulunuyor.”

Girişim fikirlerinin pazardaki boşluğa yönelik ortaya çıktığının altını çizen Sabrican Zaim, güncel trendleri takip etmenin ve verilerin önemini vurguladı:

“Paymes gibi fikirlerimiz piyasadaki boşluğa yönelik ortaya çıkmış fikirler. Hiçbirisi klon proje değil. 2013’ün sonunda şunu gördük. Daha dünyada sosyal ticaret kavramının konuşulmaya başlamadığı bir dönemde, evinde bir şeyler üreten insanlar, butikler, zanaatkarlar vs. halihazırda kullandıkları sosyal medya platformlarını bir pazar yerine çevirme isteği içindeydiler. Facebook o dönemde buna uygun halde bile değildi. İnsanlar pazar yerine gitmek yerine sosyal medyada ürünü paylaşıp altına fiyat bilgisi giriyorlardı. Biz bunu uzaktan takip ettik. Veriye çok inanan insanlar olduğumuz için aydan aya yüklenen ürünleri inceledik. Hacmin gittikçe büyüdüğünü gördük. 2014 nisan ayında gördük ki burada bir pazar var. Dünyada sosyal ticaret doğacak. İlk Instagram Marketplace’i canlıya aldık. Finansal teknolojileri öğrenmemize neden olan kısım da orasıydı. Fintechler çok fazla regülasyon temelli işler. 2014’te onu yayına aldık. 6493 isimli yasa yayınlandı Türkiye’de. Şu anda bankacılıkta ödeme sistemleri alanı oturmuş durumda. 2013-2014’te ise şunu görebiliyorduk. Sanal pos tamamen gidiyor, banka ertesi gün dönüş yapacağını söylüyordu. Bunlar ticarette büyük kayıplardı.”

Türkiye’de fintech alanının ciddi yatırım aldığını kaydeden Zaim’e göre fintechlerin önemi gün geçtikçe artacak:

“Finansal teknoloji Türkiye için her çeyrekte mutlaka en çok yatırım yapılan ilk beş alanda bulunuyor. Sosyal medya uygulamalarını ve oyunları bir kenara bırakırsanız, Türkiye’deki kullanıcıların en çok kullandığı uygulamalar bankacılık uygulamaları. Avrupa’da ve Körfez’de böyle bir veri yok. Normal hayatını sürdüren bir insanın sürekli bankacılık uygulaması kullanması örneğin Avrupa’da normal gelmiyor insanlara. Bizim hem krediye yakın bir ülke olmamız hem de bankacılığın birçok alana yayılmış olması sebebiyle insanlar bu uygulamaları kullanıyor. Hep Türk fintech şirketlerinin yurtdışında iş yapmasını konuşuruz. Ama Letonya’da bile fintech girişimlerinin hedef pazarlarından birisinin Türkiye olduğunu görebiliyorsunuz. Çünkü mesela bir restoran açtığınızı düşünün. Otomatik olarak kendi alımını yapacağınız ürünü finanse edebiliyorsunuz. Mikro krediler var. Ben mikro kredilerin çok fazla kullanılacağı düşüncesindeyim. Çünkü ciddi anlamda düşük hacimlerden bahsediyoruz. Geçen sene sonu gördük. Türkiye’de hamburger satışı yapan bir firma online olarak mikro krediyle satış yapmaya başladı. Hem iyi hem kötü. Fintech açısından tabanda ve tavanda yayılma imkanı sağlıyor. Siz restoranın işini sağlaması için de tüketicinin alım yapması için de kredi veriyorsunuz. Aslında olmayan bir parayla olmayan bir hacim yaratmış ve bunu başkalarının assetleri ile desteklemiş oluyorsunuz. Şirketleşmeyi de start-up’lar ve fintechler çözer hale geldi. Bankalarla rekabet edildiği kısımlar da var burada.”

Geleceğin iş modeli hakkında tahminlerde bulunan Sabrican Zaim şu ifadeleri kullandı:

“Sosyal ticaret ilk başladığında hep bireyleri konuşuyorduk. Şu anda kurumların da buraya hamleleri var. Ciddi dönüşüm oranları görüyoruz. Size özel kampanyalar sunulabilen bir alana dönüştü. İnsanlar alım yapacakken insanlar önceden bilgisayarlarını açıyordu. Şu anda alımların yüzde 70’i direkt mobilden gerçekleşiyor. Pazar değişiyor ciddi anlamda. Sosyal ticarete doğru evrimleşiyor. Bir yerden sonra freelancerların şirketlere fatura kestiği, bireylerin kendi iş hacimlerini kendilerinin yönettiği bir dünyaya gideceğiz gibi duruyor.”